سرمقاله
تهاجم فاشیستی رژیم صهیونیستی اسرائیل پس از توافقنامه 26 دی‌ماه 1403
اسرائیل از روز سه شنبه 28 اسفند 1403 با موجی از حملات هوایی که تنها در همان روز اول 400 غیر نظامی کشته شدند، فصل جدیدی در حمله نظامی به نوار غزه و کرانه باختری به وجود آورد. این در حالی بود که شمار کشته شدگان در اثر جنگی که از 15 مهر 1402 تا 26 دی‌ماه 1403، یعنی بیش از 15 ماه طول کشید 56 هزار نفر کشته و بیش از 200 هزار نفر زخمی و نزدیک به 20 هزار نفر هم مفقود شده‌بودند. لازم به ذکر است که مرحله دوم حمله اسرائیل به غزه در شرایطی شروع شد که محاصره کامل اسرائیل بر همه تدارکات در نوار غزه وارد چهارمین هفته خود می‌شود و پزشکان و کارکنان امدادرسان در سرزمین ویران شده غزه هشدار داده‌اند که سوء تغذیه در غزه، در حال گسترش است و هیچ نشانه‌ای از باز شدن گذرگاه‌ها از سوی اسرائیل برای عبور کمک‌های ضروری یا کاهش شدت عملیات نظامی جدید پس از موافقت‌نامه در غزه دیده نمی‌شود.
ارتش اسرائیل روز 29 اسفند اعلام‌کرد که «عملیات زمینی هم در مرکز و جنوب نوار غزه از سر گرفته و بار دیگر بر بخش‌هایی از کریدور نتساریم تسلط یافته‌است. کریدور نتساریم جاده‌ای به طول شش کیلومتر در مرکز نوار غزه است که از اسرائیل تا دریای مدیترانه امتداد دارد و نوار غزه را به دو بخش تقسیم می‌کند». اسرائیل قبلاً در قالب توافقنامه آتش بس با گروه‌های حماس از اینجا عقب نشینی کرده‌بودند. سازمان ملل می‌گوید «بر اثر یکی از حملات هوایی اسرائیل به یکی از مراکز این سازمان در مرکز غزه یک کارمند خارجی کشته شده‌است و چهار کارگر وابسته به این سازمان زخمی شده‌اند.» یادآوری می‌کنیم که در پی آغاز دور جدید حملات اسرائیل به نوار غزه و کرانه باختری، بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر فاشیست و جنگ طلب اسرائیل در روز سه شنبه 28 اسفند گفت، «اسرائیل تا دستیابی به همه اهداف جنگی که شامل نابودی کامل حماس و آزادی باقیمانده گروگان‌هایی که در دست این گروه هستند جنگ را ادامه خواهد داد.»
در خصوص آتش بسی که از 26 دی‌ماه 1403 شروع شد و در 28 اسفند به پایان رسید و ادامه مرحله دوم آتش بس که مورد قبول اسرائیل قرار نگرفت، مصر می‌گوید: «مذاکرات فشرده بین اسرائیل و حماس در مورد مرحله بعدی آتش بس در غزه، در شهر قاهره آغاز شده‌است و حماس اعلام آمادگی جهت شروع مذاکرات برای مرحله دوم آتش بس در غزه کرده است». به گزارش بی بی سی، «اسرائیل پس از آنکه چهار گروگان در ازای آزادی صدها زندانی فلسطینی تحویل گرفت، هیئتی از مذاکره کنندگان خود برای مرحله دوم آتش بس به مصر فرستاد». بی بی سی از قول اسرائیل ادامه می‌دهد که «نزدیک به 60 گروگان هنوز در غزه نگهداری می‌شود که مقامات اسرائیل معتقدند که تنها 24 نفر از آنها همچنان زنده هستند و قرار است در مرحله دوم آتش بس تعداد بیشتری از گروگان‌ها اسرائیلی در ازای آزادی زندانیان فلسطینی مبادله شوند.»
یادآوری می‌کنیم که مرحله اول آتش بس در روز شنبه چهارم بهمن ماه 1403 به پایان رسید. اما بر اساس توافقنامه قرار شده بود که آتش بس همچنان برقرار بماند تا مذاکرات مرحله دوم انجام پذیرد. علی ایحال، در آخرین بخش از آتش بس مرحله اول حماس جسدهای چهار گروگان اسرائیلی تحویل داد، و اسرائیل نیز بیش از 600 نفر زندانی فلسطینی را آزاد کرد. به گفته حماس «آزادی گروگان‌های باقیمانده اسرائیل تنها زمانی انجام‌می‌شود که در مرحله دوم آتش بس نیروهای اسرائیل غزه را ترک کنند». البته در همین زمان بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر فاشیست و صهیونیسم اسرائیل که تحت فشار متحدان سیاسی‌اش قرار دارد، که جنگ و تلاش برای نابودی حماس را از سر بگیرد. مبادله زندانیان فلسطینی و جسد چهار گروگان قرار بود که در روز شنبه چهارم بهمن و در آخرین هفته از مرحله اول آتش بس انجام گیرد، اما اسرائیل گفت: «به‌دلیل استفاده حماس از آزادی گروگان‌ها برای مقاصد تبلیغاتی‌شان، آزادی بیش از 600 زندانی فلسطینی به‌مدت نامعلومی به تأخیر افتاد. شرط نتانیاهو این بود که حماس به آنچه که او مراسم تحقیرآمیز می‌خواند، در هنگام آزادی گروگان‌ها برگزار می‌شود پایان دهند.»
یادمان باشد که «توافق آتش بس غزه روز 19 ژانویه با میانجی‌گری قطر و آمریکا و مصر به‌دست آمد، و این توافقنامه سه مرحله داشت مرحله اول آتش بس به‌مدت شش هفته بود که طی آن قرار بود در مجموع 33 گروگان اسرائیلی با حدود 900 نفر زندانی فلسطینی مبادله شوند. اسرائیل می‌گوید «هشت نفر از این گروگان‌ها جان‌باخته‌اند». مرحله دوم توافقنامه، آزادی گروگان‌های باقیمانده و عقب نشینی کامل نیروهای اسرائیل از غزه می‌باشد. مرحله سوم و نهایی شامل بازسازی غزه خواهد بود. فرایندی که سال‌ها وقت می‌برد. همچنین باز گرداندن هر گونه بقایای گروگان‌هایی که جان‌باخته‌اند که در این مرحله انجام خواهد شد.
مع‌الوصف، خبرگزاری‌ها روز چهارشنبه 15 ژانویه 2025 برابر با 26 دی‌ماه گزارش دادند که نمایندگان اسرائیل و حماس به اضافه نمایندگان آمریکا و مصر و قطر به توافق جهت آتش بس 6 هفته‌ای در غزه رسیده‌اند که امید تمدید آن وجود دارد. توافقنامه مذکور روز جمعه 17 ژانویه یک روز قبل از تحلیف ترامپ اجرایی شد. طبق این توافقنامه در ازای آزادی هر فرد اسیر اسرائیل 30 زندان فلسطینی آزاد می‌شود. حماس ظرف 42 روز 33 زندانی را آزاد کرد. همچنین در ازای آزادی هر زن سرباز اسرائیلی 50 اسیر فلسطینی آزاد خواهد شد که در مقابل همه آنها 1650 فلسطینی از سوی اسرائیل آزاد خواهد شد. و باز مقرر شد روزانه 600 کامیون کمک‌های بشردوستانه وارد نوار غزه بشود که «طی 15 ماه قبل از آتش بس ارتش ضد بشری و نژادپرست اسرائیل به‌قول وزارت بهداشت غزه تا نهم ژانویه بیش از 50 هزار نفر و بنا به محاسبات دقیق نشریه بهداشتی و معتبر لانست حدود 64 هزار فلسطینی یا با شلیک سربازان و بمباران و توپ باران ارتش ضد بشر اسرائیل جان‌باخته اند و یا به‌خاطر امراض قابل علاج قحطی تحمیل شده و محرومیت از دارو و مراقبت‌های پزشکی جان‌باخته اند که دو سوم از این جانباختگان زن و کودک بوده‌اند.»
ارتش اسرائیل در ادامه موج جدید حملات خود به مردم فلسطین در کرانه باختری که به‌صورت مشخص در روز یکشنبه دوم فوریه طی عملیاتی گسترده 20 ساختمان در اردوگاه جنین با انفجارهای همزمان ویران کردند. در جریان این عملیات بیمارستان دولتی جنین نیز به‌شدت آسیب دیده و به گفته مدیر این بیمارستان بخش از ساختمان در اثر انفجارها تخریب شده‌است. در جریان یورش‌های اخیر اسرائیل که از بعد از نقض آتش بس در غزه آغاز شده‌است، تاکنون نزدیک به هزار و ششصد نفر فلسطینی جان خود را از دست داده و هزارها نفر زخمی و بیش 3000 نفر هم دستگیر و روانه زندان شده‌اند. رژیم نژادپرست و جنگ طلب و فاشیست اسرائیل از یک سو بر اساس توافق آتش بس در غزه در برابر آزادی گروگان‌های اسرائیلی زندانیان اسرائیلی را آزاد می‌کند، ولی همزمان با تهاجم به کرانه باختری و غزه نسل‌کشی را ادامه می‌دهد، و زندان‌های خود را دوباره پر می‌کند.
جنایت جنگی دولت اسرائیل علیه مردم فلسطین در کرانه باختری در حالی شکل گرفت که فقط دوهفته از آتش بس در غزه می‌گذشت. عملیات گسترده ارتش اسرائیل در کرانه باختری و در شهر جنین نشان‌می‌دهد که «توافق آتش با حماس در غزه فقط وقفه‌ای برای کاهش سرعت ماشین نسل‌کشی دولت اسرائیل علیه مردم فلسطین در غزه ایجاد کرده، و تا زمانی که دولت فاشیست و نژادپرست و جنگ طلب و ضد بشر اسرائیل قدرت سیاسی در دست داشته‌باشد، و از حمایت بی چون و چرای امپریالیسم آمریکا برخوردار باشند، پایانی برای نسل‌کشی علیه مردم فلسطین متصور نیست. «اگر این آتش بس پایان نسل‌کشی، حق ملت فلسطین برای تشکیل دولت برخوردار از صلح داشت، می‌بایست بلافاصله نتانیاهو و کابینه وی و بایدن به جرم جنایات جنگی و نسل‌کشی بازداشت و روانه زندان دادگاه بین المللی لاهه بشوند.»
بیافزاییم که ابتکار جدید ترامپ (پس از تثبیت قدرت‌اش در کاخ سفید) برای مردم فلسطین این است که «2 میلیون نفر فلسطینی نوار غزه به اردن و مصر انتقال پیدا کنند. بدون شک این رویکرد ترامپ نسبت به مردم فلسطین بار دیگر فقدان دانش سیاست خارجی و عدم درک ژئوپلیتیکی او را نشان‌می‌دهد». زیرا این رویکرد ساده لوحانه واقعیت‌های تاریخی - اجتماعی و سیاسی پیچیده خاورمیانه را نادیده می‌گیرد. همچنین عدم شناخت آشکار ترامپ از پویایی منطقه را نمایان می‌کند. طرح اخراج فلسطینیان از سرزمین خودشان ایده جدیدی نیست، بلکه هدفی دیرینه برای نیروهای راست گرای افراطی و ایدئولوژیک صهیونیستی در اسرائیل است. برای دهه‌ها بخش‌هایی از رهبری اسرائیل تلاش کرده‌اند، جمعیت فلسطین در غزه و کرانه باختری خارج کنند، و به مصر و اردن پناهنده سازند. البته همواره به‌دلایل امنیتی این طرح رد کرده‌اند. زیرا خطرات سیاسی و اجتماعی دارد. پیشنهاد ترامپ دنباله‌ای از الگوی کهنه سیاست‌های استعماری است که سرنوشت ملت‌ها بدون رضایت آنها تعیین می‌کنند. فراموش نکنیم که مصر و اردن هم اکنون با چالش‌های محیطی به‌دلیل ورود میلیونها پناه‌جو از سودان به مصر و از سوریه به اردن روبه‌رو هستند. بدون شک پذیرش فلسطینیان بیشتر از آنچه که حالا هستند این کشورها به پایان آستانه ظرفیت خود خواهد رساند و تنش‌های اجتماعی و اقتصادی شدیدی ایجاد خواهد کرد.
یکی از تناقضات اساسی در پیشنهاد ترامپ این است که از یکسو تلاش می‌کند مهاجران را از ورود به آمریکا باز دارند، اما از سوی دیگر از کشور دیگری می‌خواهد میلیونها پناه‌جو را بپذیرد. این تناقض نشان‌می‌دهد که عامل این امر عدم وجود یک استراتژی منسجم در سیاست خارجی دولت‌های آمریکا است که از آغاز 15 مهر 1402، که جنگ جدید اسرائیل و فلسطینیان مادیت پیدا کرد، نه رژیم فاشیست اسرائیل و نه دولت امپریالیسم برنامه مشخصی برای آینده نوار غزه ارائه نداده‌اند. پیشنهاد ترامپ اکنون به‌عنوان راه فراری برای دولت اسرائیل به نظر می‌رسد، که در دستور کار راست‌گرایانه قرار می‌گیرد، که خود به‌دنبال راه حلی برای غزه هستند، بدون اینکه یک استراتژی سیاسی پایه‌دار ارائه دهند. پیشنهاد ترامپ در اصل وارونه سازی علت و معلول است و نوعی پاک کردن صورت مسئله به‌جای رسیدگی به ریشه‌های درگیری و بی عدالتی تاریخی است، زیرا اخراج فلسطینیان به یک راه‌حل ظاهری ارائه شده‌است. در حالی که هیچ چشم اندازی برای صلح پایه‌دار در این مجموعه پیشنهادات وجود ندارد. وابستگی فلسطینیان به سرزمین خودشان بسیار قوی است و تخربیات اخراج و آوارگی آنها از سال 1948 (بعد از تأسیس کشور اسرائیل و جنگ شش روزه 1967) این حقیقت تلخ را تقویت می‌کند که اسرائیل هرگز اجازه بازگشت فلسطینیان به خانه‌هایشان را به آنها نمی‌دهد و سرزمین فلسطین برای همیشه اشغال می‌کند. بدون‌تردید پیشنهاد ترامپ برای جابه‌جایی فلسطینیان که بر اساسی تجربه تاریخی امری مردود می‌باشد، تلاش نافرجامی خواهد بود.
یادمان باشد که زمانی که در سال 2018 ترامپ دستور انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس صادر کرد، محمد عباس رئیس کرانه باختری دعوت ترامپ را برای یک دیدار رد کرد. این امر به‌خاطر آن بود که ترامپ ماهیت پیچیده این وضعیت به‌طور کلی درک نکرده، به‌ویژه با توجه به اهمیت فرهنگی و تاریخی و مذهبی بیت‌المقدس. دیدگاه فلسطینی‌ها در رابطه با بیت‌المقدس و کل منطقه‌ای که دارد قضاوت نادرست او را نیز می‌توان به عدم درک جنبه‌های حساسی تفکر عربی – شرقی دانست. بنابراین مشخص نیست که آیا ترامپ به‌طور کامل دامنه پیشنهاد خود را درک کرده است یا نه؟
اقدامات دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در مدت کوتاهی که به کاخ سفید باز گشته‌است، خوی سلطه گری و تجاوزکارانه فاشیسم قرن 21 را به روشنی روز در برابر چشم‌های همگان قرار داده است. طرح وی در باره غزه حتی نتانیاهو رئیس دولت صهیونیستی اسرائیل را شگفت زده کرد و موجب شادمانی وی گردید. البته آن چنانکه فوقا اشاره کردیم، طرح او چیز جدیدی نبود پیشتر کوشنر داماد ترامپ که در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ مسئول پیشبرد طرح «صلح ابراهیم» بود، و یک صهیونیست تمام‌عیار است، خواستار انتقال ساکنان غزه به مصر و بازسازی غزه توسط اسرائیل شده بود.
در خصوص شرح طرح ترامپ برای پاک‌سازی مردم غزه، او روز سه شنبه 16 بهمن 1403 (فوریه 2025) در کنفرانس خبری مشترک با نتانیاهو در برابر دوربین خبرنگاران گفت که «اسرائیل نوار غزه را برای مدت طولانی به آمریکا واگذار خواهد کرد، و آمریکا آنجا را از بمب‌ها و سایر تسلیحات خطرناک پاک‌سازی کرده و از نظر اقتصادی توسعه خواهد داد و شغل‌های زیادی ایجاد خواهد کرد و بالاخره فلسطینیان که جایی نخواهند داشت، او خواست که دولت مصر و اردن فلسطینیان غزه را بپذیرند و عربستان و دیگر کشورهای ثروتمند عربی، هزینه بازسازی غزه را تقبل کنند». این پیشنهاد عجیب و غریب ترامپ به فوریت توسط دولت‌های عربی و دیگر دولت‌های جهان رد شد و «آن را پاک‌سازی قومی و گامی جهت از بین بردن راه‌حل دو دولت، دو کشور دانستند». تنها دولت اسرائیل و به‌ویژه راست گرایان افراطی که تمام آن سرزمین را «سرزمین موعود قوم یهود می‌دانند» از پیشنهاد ترامپ استقبال کردند و البته دچار شعف زیادی هم شدند. نتانیاهو نژادپرست و فاشیست و جنگ طلب فردای آن روز در باره گفته ترامپ گفت: «این اولین ایده خوبی است که تاکنون شنیده‌ام. این ایده فوق العاده است». وی حتی دو روز بعد به وزیر دفاع اسرائیل دستور داد تا ارتش برنامه‌هایی را برای خروج فلسطینی‌ها که مایل به ترک غزه نیستند تهیه کند. وی گفت: «طرح ترامپ برای فردای حماس ارزش این را دارد که دقیق گوش داده شود» وزیر دارایی اسرائیل (که از وزرای راست افراطی دولت صهیونیستی اسرائیل است) با انتشار بیانیه‌ای نوشت: «هر کسی که وحشتناک‌ترین کشتار در سرزمین ما مرتکب شده باشد، باید شاهد از دست دادن زمین‌اش برای همیشه باشد، ایده خطرناک دولت فلسطین برای همیشه دفن کنیم.»
باری، این پیشنهاد ترامپ اگر چه عملی نیست، اما تأثیرات خود را در ادامه مذاکرات آتش بس در آینده غزه خواهد گذاشت و دولت اسرائیل با درخواست‌های بیشتری به میز مذاکره باز می‌گردد و به‌ویژه آنکه یکی از مسائل اصلی باقی مانده و گره گاه مهم مرحله سوم مذاکرات که پیشرو است، «موضوع آینده غزه و اداره آن است» کار به جایی رسید که نتانیاهو در گفتگو با کانال 14 تلویزیون اسرائیل، ایده تشکیل کشور فلسطین در عربستان مطرح کرد آن هم طرح‌ها و ایده‌هایی که هیچ زمینه اجرایی ندارد، اما مطرح می‌شود تا امتیازاتی از طرف مقابل گرفته شود. وی گفت: «سعودی‌ها می‌توانند یک کشور فلسطین در عربستان سعودی درست کنند آنها زمین خالی زیاد دارند». او بار دیگر مدعی شد که توافق با عربستان بدون تشکیل کشور فلسطین امکان‌پذیر است. لازم به ذکر است که، پس از اظهارات ترامپ «محمد بن سلمان ولیعهد عربستان توسط وزارت خارجه عربستان با صدور بیانیه‌ای گفته‌های ترامپ را تکذیب و ضمن آن تأکید بر شرط غیر قابل مذاکره دولت عربستان برای ایجاد کشور فلسطین، و طرح ترامپ برای جابه‌جایی فلسطینیان غزه را رد کرد». «در نشست قاهره نیز نمایندگان دولت‌های مصر، اردن، عربستان سعودی و قطر و تشکیلات خودگردان فلسطین، با رد طرح ترامپ بر موضع گذشته خود در مورد تشکیل دولت فلسطین تأکید کردند.»
رژیم فاشیست و صهیونیسم اسرائیل از همان آغاز تشکیل کشور اسرائیل در سرزمین‌های مردم فلسطین خواهان نابودی کامل فلسطینیان و پاک سازی قومی تمام‌عیار در خاک فلسطین داشته است. همچنین رژیم فاشیست اسرائیل به‌دنبال کشتار و کوچ دادن اجباری مردم فلسطین و محو جغرافیای فلسطین و الحاق آن به اسرائیل بوده است. لذا به همین دلیل است که دولت نژادپرست نتانیاهو نه فقط هیچ تمایلی به اجرای کامل مرحله اول این توافقنامه از جمله ارائه کمک‌های بشردوستانه در تمام منطقه غزه، و بازسازی زیرساخت‌ها، برق، آب، فاضلاب، جاده‌ها، ارتباطات و ورود تجهیزات جهت ایجاد سر پناه آوارگان از قبیل ساخت 60 هزار مسکن و 200 هزار چاه آب و غیره ندارد، بلکه مطلقاً تمایلی ندارد به مرحله دوم آتش‌بس وارد شود. زیرا دربرگیرنده خروج کامل نیروهای اسرائیل از نوار غزه است. رژیم نژادپرست اسرائیل کرارا این توافق را نقض کرده و در چنین فضایی است که ناگهان ترامپ دونکیشوت وار وارد معرکه می‌شود و از کوچ اجباری دو میلیون فلسطینی به اردن و مصر صحبت می‌کند و طرح جنجالی و خیال‌پرداز نه تبدیل غزه به «ریویرا» ی خاورمیانه یعنی مکان لوکس تفریحی برای ثروتمندان و پول‌دارها مطرح می‌کند. و در همین زمان هشدار می‌دهد که اگر گروگان‌های اسرائیلی تا ظهر شنبه 27 بهمن آزاد نشوند، توافق آتش بس پایان خواهد گرفت، و غزه را به جهنم تبدیل خواهد کرد.
ترامپ در عین حال با دروغی وقیحانه ادعا می‌کرد که مردم غزه نیز تمایل دارند که غزه را ترک کنند. طرح ترامپ تا حدی بچگانه است که مورد مخالفت و استهزا مردم جهان و همچنین دولت‌های عربی مانند عربستان، مصر، اردن و امارات و حتی کشورهای اروپایی قرار گرفت. عربستان سعودی به صراحت یادآور شد که مدافع ایجاد یک کشور فلسطین است، و روابطش با اسرائیل بدون ایجاد کشور فلسطین امکان‌پذیر نخواهد بود و مخالفت خود را با کوچ اجباری مردم غزه به مصر و اردن اعلام‌کرد. همچنین دو دولت مصر و اردن با صدور بیانیه مشترک مخالفت خود را با کوچ اجباری مردم غزه بیان کردند و در عین حال بر آغاز فوری روند بازسازی غزه تأکید و آمادگی خود را بدین‌منظور اعلام‌کردند. آنان همچنین خواهان افزایش کمک‌های بشردوستانه و تضمین جریان مداوم این کمک‌ها در تمامی نوار غزه شدند. مصر و اردن همچنین تشکیل فلسطین بر اساس مرزهای 1967 با پایتختی قدس شرقی مطابق مصوبه قطعنامه‌های سازمان ملل شدند و حتی فراتر از غزه خواهان توقف اقدامات نیروهای اشغالگر رژیم اسرائیل در کرانه باختری شدند. قابل‌ذکر است که، «حزب دموکرات آمریکا که حزب رقیب ترامپ هستند، از این طرح به‌عنوان پاک‌سازی قومی یاد کردند. حتی برخی از اعضای حزب محافظه‌کار آمریکا هم نیز از این طرح انتقاد و با آن مخالفت کردند.»
باری، «هر چه دولت فاشیسم ترامپ و اسرائیل بخواهند بگویند، باز غزه خواهد ماند و مردم فلسطین سرزمین خود را ترک نخواهد کرد. فلسطینیان ساکن غره از غزه جدا نخواهند شد، حتی اگر جنایتکاران و آدم‌کشان فاشیستی مثل نتانیاهو بیش از 56 هزار نفر دیگر هم از مردم فلسطین قتل و عام کنند، باز غزه محو و نابود نمی‌شود. غزه فروشی نیست. غزه خواهد ماند. مردم فلسطین نابود نخواهند شد و در برابر زور و ستم اشغال‌گران خواهند ایستاد» و بالاخره «کشور واحد فلسطین در شکل دموکراتیک در سرتاسر سرزمین فلسطین بر پا خواهند گردید.»
پایان